راهکارهایی برای کاهش مصرف گاز در خانه

سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز دانستن اینکه چرا انرژی گاز بیش از اندازه هدر می‌رود کار سختی نیست، کافی است در روز‌های سرد سال نگاهی به عملکرد خودمان بیندازیم. برخی با لباس‌های تابستانی می‌خواهند در خانه‌شان راه بروند و محیط هم به‌گونه‌ای گرم باشد که لرز به جانشان نیفتد.

ازطرفی بیشتر وقت‌ها عده‌ای اصرار دارند همچنان وسایل گازسوز غیر‌استاندارد را روشن کنند که این یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر اتلاف انرژی در بخش خانگی است. شاید اگر بخواهیم فکری جدی برای مصرف بهینه گاز برداریم این دو اقدام کارساز باشد، یک، تولید وسایل گازسوز با برچسب انرژی پایین و دوم، تشویق مصرف‌کنندگان به وسایل گازسوز با برچسب انرژی A و B. امروز می‌خواهیم کمی درباره راهکار‌های مصرف بهینه گاز صحبت کنیم، هرچند توصیه‌های جدیدی نیست، ولی یادآوری و به‌کار بستن آن‌ها وظیفه هر شهروندی است.

مصرف بی‌رویه، فرهنگی که باید اصلاح شود

«سطح مصرف گاز در هر خانوار ایرانی بالاتر از خانوار‌هایی است که در کشورشان سرمای شدیدتر از ایران دارند. حتی سرانه مصرف هر خانوار در استان‌های معتدل از استان‌های سردسیر کشور خودمان هم بالاتر است.» شاید باور آنچه خوانده‌اید دشوار باشد، ولی بررسی رفتار مصرفی خانوار‌ها در سال‌های گذشته تأییدکننده این جمله است، موضوعی که بدون اصلاح فرهنگ مصرف و جلوگیری از مصارف غیرضروری و بی‌رویه همچنان پابرجا می‌ماند. به‌غیر از مقوله فرهنگ، کارایی پایین تجهیزات و تأسیسات، ساخت‌وساز‌های غیراستاندارد و بدون عایق‌بندی مناسب و استفاده غیراستاندارد گاز در بخش کشاورزی از عوامل غیرخانگی مصرف زیاد انرژی در کشور است.

راهکار‌های مؤثر در مصرف بهینه

• گرم کردن خانه نباید آن‌قدر بیش از اندازه باشد تا برای تبادل هوا نیاز به باز کردن پنجره‌ها باشد.
• پوشیدن لباس‌های زمستانی در فصل سرما به ما کمک می‌کند دمای خانه را همیشه بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد نگه داریم.
• بستن خروجی کانال‌های کولر از داخل با پوشش‌های ضخیم تا اندازه زیادی خانه را از روشن ماندن وسایل گرمایشی بی‌نیاز می‌کند.
• استفاده از پرده‌های ضخیم و بلند اتلاف حرارت محیط خانه را کم می‌کند.
• استفاده درست از شعله‌های اجاق گاز به‌طوری که ظرف‌های بزرگ روی شعله‌های بزرگ و ظرف‌های کوچک روی شعله‌های کوچک باشند در مصرف بهینه مؤثر است.
• شعله زیاد کمکی به پخت فوری نمی‌کند و زمانی که آب به‌جوش آمده است دیگر ضرورتی ندارد، بلکه کافی است برای ادامه جوش آن، شعله را کم کرد.
• روشن کردن شومینه به دلیل مسمومیتی که با کربن مونوکسید ایجاد می‌کند توصیه نمی‌شود، ولی درصورت ضرورت، پوشاندن قسمت جلوی شومینه تانیمه اثر دود آن را مهار می‌کند.
• استفاده از بخاری‌های استاندارد با بازدهی بالا و دارای برچسب انرژی که همه نکات ایمنی آن رعایت شود به جلوگیری از اتلاف انرژی گاز کمک می‌کند.
• برای توجه داشتن به مصرف بهینه انرژی باید درصورت استفاده از شوفاژ، از شیر‌های ترموستاتیک استفاده کرد.
• در زمان اتو کشیدن، پخت‌و‌پز یا کار با وسایل گرمازا باید دمای وسایل گرمازای مستقل را تا اندازه زیادی پایین آورد.
• درز همه پنجره‌ها باید با درزگیر پوشانده شود. البته درصورت استفاده از بخاری گازی ضروری است قسمتی از درز‌ها برای تأمین هوای تازه باز گذاشته شود.

۷ برابر دنیا
ایران ۶.۷ برابر بیشتر از سرانه مصرف گاز دنیا و سه‌برابر بیشتر از کل اتحادیه اروپا گاز مصرف می‌کند.

مصرف بهینه انرژی در مقررات ساختمان
در مبحث‌۱۹ مقررات ملی ساختمان به‌نکاتی اشاره شده است که در مصرف بهینه انرژی مؤثرند مثل نصب پنجره‌های دو یا چند‌جداره، عایق لوله‌های تأسیسات و سیستم تولید آب گرم و عایق‌کاری دیوار‌های خارجی ساختمان.

۹۸ درصد 
کسانی که از گاز برخوردارند
بیش از ۹۸ درصد جمعیت شهری و ۸۷ درصد جمعیت روستایی از گاز طبیعی برخوردارند.

مصرف گاز در کدام اقلیم بیشتر است؟
مشترکان خانگی گاز طبیعی با توجه به گستره آب و هوایی کشور در پنج اقلیم قرار می‌گیرند. اقلیم‌های یک تا پنج به‌ترتیب سردترین و گرم‌ترین هستند و خانوار‌های اقلیم یک بیشترین مصرف گاز خانگی را دارند.

پله‌های مصرف گاز
میزان مصرف گاز در سه‌طبقه «کم‌مصرف»، «مصرف متوسط» و «پرمصرف» قرار می‌گیرد که به ترتیب شامل مصرف پله ۱ تا ۳، مصرف پله ۴ تا ۷ و مصرف بالای پله ۷ هستند.

۴۴ درصد
مصرف گاز در بخش خانگی سهم ۴۴‌درصدی در کشور دارد، این در حالی است که فقط ۶‌درصد از گاز تولید شده در کشور به صادرات اختصاص دارد.

بهتر است بدانید
در کشورمان ۲۲ پالایشگاه گازی فعال است که روزانه یک میلیارد مترمکعب انرژی تولید می‌کنند.

بهینه سازی مصرف در رادیاتور‌ها

• لوله‌های آب گرم و رادیاتور مرکزی را عایق‌بندی کنید.
• گاهی به شوفاژخانه بروید تا مطمئن شوید ترکیدگی یا شکافی در لوله‌ها دیده نمی‌شود.
• روی رادیاتور‌ها را نپوشانید.
• برای پنهان کردن رادیاتور، مبل یا اجسام دیگر را جلو آن قرار ندهید و اجازه دهید هوای گرم داخل خانه در جریان باشد.
• هر چند وقت یک‌بار رادیاتور‌ها را هواگیری و فن‌کوئل‌ها را تمیز کنید.
• برای افزایش بازتاب حرارتی رادیاتورها، یک ورق آلمینیومی را در پشت آن‌ها قرار دهید.

روشی مقرون‌به‌صرفه برای جلوگیری از هدررفت انرژی

اگر به هر دلیلی لوله‌های آب در زمستان دچار یخ‌زدگی شدند این روش مناسب و ارزان را به‌کار ببندید. ابتدا آب گرم را باز کنید. آن را در ظرفی بریزید و حوله‌ای را در آن قرار دهید. بعد از چند دقیقه آب اضافی حوله را بگیرید. حوله گرم را دور قسمتی که دچار یخ‌زدگی شده است، قرار دهید و تا زمانی که حوله گرم است، بگذارید روی لوله باقی بماند. این کار سبب گرم شدن لوله می‌شود.

در ادامه حتما بخوانید کمبود گاز صنایع خراسان رضوی را به دلیل کوچک بودن با مشکل بیشتری همراه خواهد کرد

پیشگیری با عایق بندی

بخش‌هایی از ساختمان مانند اتاق یا انباری‌های زیر شیروانی، لوله‌های روکار زیر زمین و حتی پارکینگ را با ابزار مناسب عایق‌بندی کنید. با این عایق‌بندی هم از یخ‌زدگی و ترکیدگی احتمالی جلوگیری و هم از هدر‌رفت حرارت لوله‌های آب گرم پیشگیری می‌کنید.

تجربه‌های جهانی در مصرف بهینه انرژی

• در صورت امکان شروع استفاده از وسایل گرمایشی در ابتدای فصل سرد را پانزده‌روز به تعویق می‌اندازند و پایان استفاده از وسایل گرمایشی در انتهای فصل سرد را هم پانزده روز زودتر عملی می‌کنند.
• دمای سالن‌های ورزشی ۲‌درجه و دمای آب استخر‌ها یک درجه سانتی‌گراد کاهش می‌یابد.
• در اداره‌ها و مؤسسات، کارمندان برای کاهش مصرف سوخت و انرژی به دورکاری تشویق می‌شوند.